Het Bouwbesluit bevat voorschriften op het gebied van de veiligheid, de gezondheid, de bruikbaarheid en de milieuaspecten van te bouwen en bestaande bouwwerken. De minimumeisen voor te (ver)bouwen bouwwerken uit het Bouwbesluit maken deel uit van het toetsingskader voor een bouwplan om in aanmerking te komen voor een bouwvergunning. Zij belemmeren niet het realiseren van een betere bouwkwaliteit. Bij onderschrijding van de voorschriften voor bestaande bouwwerken uit het Bouwbesluit kunnen Burgemeester en Wethouders een aanschrijving uitvaardigen met de verplichting om binnen een bepaalde termijn tot reparatie of verbetering over te gaan.
De onderwerpen uit de oude (Model)bouwverordening die in 1992 niet zijn overgeheveld naar het Bouwbesluit, zijn tegenwoordig geregeld in de (Model)bouwverordening 1992. Elk voorschrift van het Bouwbesluit bevat een beschrijving van zijn doelstelling, een gekwantificeerde eis (prestatie-eis) en een bepalingsmethode.